ผู้ก่อตั้ง

การศึกษา
แพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล

ผลงานที่สำคัญ
เปิดแสดงพิพิธภัณฑ์สัตว์(ส่วนตัว) ในงานแสดงวิทยาศาสตร์ประจำปีขงจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและแสดงปาฐกถา เรื่อง สัตว์ป่าในเมือง ในปี 2493
ก่อตั้งนิยมไพรสมาคม เพื่อเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับพฤกษชาติและสัตว์ป่านานาชนิด เพื่อปลูกฝังนิสัยรักธรรมาติแก่ประฃาชนและเยาวชน ในปี 2495

เขียนบทความเรื่องนกในประเทศไทย ในวารสารวิทยาศาสตร์ ตั้งแต่ปี 2498 เขียนเรื่องสัตว์ป่าลงในสยามรัฐ 100 ตอน
ฉายสไลด์และภาพยนตร์ทั่วประเทศเพื่อเผยแพร่ความรู้สู่ประชาชน โดยถ่ายทำเอง
พิมพ์นิตยสารนิยมไพร เมื่อเดือนเมษายน 2501 และพัฒนาเป็น ข่าวนิยมไพร(Conservation News) และสารนิยมไพร (Conservation for Thai Yoiuths)
แต่งหนังสือ นิตยสารและสารคดี เช่น เที่ยวป่า ธรรมชาตินานาสัตว์ ชีวิตของฉัน ลูกกระทิง ฯลฯ
จัดนำผู้สนใจเที่ยวป่า
เขียนเรื่องธรรมชาติให้แก่ราชบัณฑิตสถานและกระทรวงศึกษาธิการ

รณรงค์ผลักดันรัฐบาลให้ออกกฎหมายคุ้มครองสัตว์ป่าและอุทยานแห่งชาติ ประมาณ 10 ปี จนกระทั้งรัฐบาลประกาศใช้

พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2503
พระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2504
ประกาศเขาใหญ่และภูกระดึงเป็นอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2505

ช่วยจัดตั้งนิยมไพรสมาคม สาขากาญจนบุรี

ช่วยประชาชนจัดตั้งเขตห้ามล่าสัตว์ป่า

ช่วยจัดการคุ้มครองนกปากห่าง วัดไผ่ล้อม จ. ปทุมธานี ปี 2497
เขตห้ามล่าวัดนิยมไพรวนารามทับตะโก ปี 2502
ช่วยจัดตั้งเขตสวนสัตว์เปิดเขาเขียว ปี 2513

ก่อตั้งชมรมดูนกกรุงเทพ ปี 2505
จัดให้มีงานวันคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติ ตั้งแต่ ปี 2511
พัฒนาอาชีพชาวเขาบนดอนอินทนนท์ให้ปลูกพืชทดแทนฝิ่นและรักษาป่าที่เหลือ
แต่งหนังสือวิชาการเกี่ยวกับสัตว์

Birds Guide of Thailand พิมพ์ครั้งที่ 1 ปี 2511 ครั้งที่ 2 ปี 2517 ครั้งที่ 3 ปี 2534
Mammals of Thailand ปี 2520
Feild Guide to Butterflies of Thailand ปี 2520
สัตว์ในวรรณคดี
บทความต่างๆ เป็นจำนวนมาก

ก่อตั้งมูลนิธิคุ้มครองสัตว์ป่าและพรรณพิชแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชินูปถัมภ์ 13 ตุลาคม 2526

ส่วนหนึ่งแห่งเกียรติยศ

2514 สมาชิกกิตติมศักดิ์ของกองทุนสัตว์ป่าโลก (WWF)
2517 เครื่องราชอิสริยาภรณ์ตริตาภรณ์ ช้างเผือก (ต.ช.)
2519 ปริญญาวิทยาศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศุกดิ์(วนศาสตร์) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
2521 สมาชิกกิตติมศักดิ์ของสหพันธ์นานาชาติเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและทรพัยากรธรรมชาติ (IUCN)
2522 รางวัล J. Pual Getty Wildlife Conservation Prize เป็นคนที่ 4 ของโลก เป็นคนแรกของเอเชีย
2522 ปริญญาวิทยาศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
2523 เครื่องราชอิสริยาภรณ์โกลเด้นอาร์ค (The Order of the Golden Ark) จากเจ้าชายเบิร์นฮาร์ด แห่งเนเธอแลนด์
2528 เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ทวิติยาภรณ์มงกุฎไทย (ท.ม.1)

สรุปงานเขียนของ น.พ.บุญส่ง เลขะกุล

บทความ 66 เรื่อง
สารคดี 62 เรื่อง
ตำรา 34 เรื่อง
นิยาย 3 เรื่อง

รายชื่อชนิดดสัตว์ที่ได้รับการตั้งชื่อ

ค้างคาวหน้ายักษ์หมอบุญส่ง Hipposideros lekaguli
งูลายสอหมอบุญส่ง Parahelicops boonsongi
กระรอกหลากสีหมอบุญส่ง Callosciurus finalaysoni boonsongi
นกปรอดเล็กตาขาวหมอบุญส่ง Hypsipetes propinquus lekhakuni
นกจับแมลงคอน้ำตาลแดงหมอบุญส่ง Cyornis banyumas lekhakuni
อึ่งกรายหมอบุญส่ง Xenophrys lekaguli

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)
ตริตาภรณ์ช้างเผือก (ต.ช.)